قرار داد بای بک چیست؟
بای بک یا بیع متقابل که به بازخرید نیز معروف است یکی از روش های تجارت متقابل می باشد. معمولا در این نوع قراردادها یکی از طرفین قرارداد تجهیزات یا ماشین آلات یا سخت افزاریرا به منظور تولیدات خاصی به طرف دیگر می فروشد و طی مدت زمانی معین ، محصولات تولید شده به واسطه همان تجهیزات را به عنوان تمام یا بخشی از طلب خود دریافت می کند.
بای بک در ایران
مهمترین قراردادهای بای بک در ایران در زمینه قراردادهای نفتی و گازی مربوط می شود. برای مثال می توان به پروژه هایی که وزارت نفت در سال ۱۳۷۴ به شکل بیع متقابل تعریف کرد اشاره نمود. در این قرارداد ها هزینه های تجهیزات و تکنولوژی وارد شده به کشور به وسیله تولیدات در طی قرارداد های کوتاه مدت پرداخت و پس از آن مالکیت کامل این تجهیزات در اختیار وزارتخانه قرار گرفت.
در واقع با قراردادهای بای بک می توان به دنبال جذب سرمایه گذاری ، فناوری و تجهیزات خارجی بود و به محض پایان قرارداد تمامی حقوق و مالکیت تجهیزات و تولیدات را در اختیار گرفت. در واقع در عین حال که می توان دانش فنی و تجهیزات لازم را از این طریق جذب کرد تمامی هزینه های اولیه نیز به عهده سرمایه گذار است. البته به طور حتم این قرارداد ها برای پیمانکاران نیز استفاده و منفعت قابل توجهی خواهد داشت و عمدتا خطرات حاصل از تغییرات قیمت پیشبینی و تضمینات لازم اعمال خواهد گردید.
این قرارداد ها میتواند تا حدی از آثار تحریم کاسته باعث ورود سرمایه تکنولوژی به داخل کشور بشود. در سالیان اخیر نیز شاهد شاهد انعقاد قراردادهای این چنینی در زمینه نفت و گاز بوده ایم.
قرارداد بای بک یکی از انواع مهم قرارداد سرمایه گذاری است که در عرصه بین الملل مورد توجه کشورهای مختلف قرار گرفته است. به این قرارداد، قرارداد بیع متقابل نیز گفته می‌شود. ما در ایران، قانونی که به طور مستقیم به انجام این قرارداد مرتبط باشد را نداریم و تنها یک آیین‌نامه مرتبط با قرارداد بای بک موجود است. با این حال، در توسعه و ایجاد پروژه‌های نفتی و گازی خود از این قرارداد استفاده کرده‌ایم، مثل قرارداد بای بک پارس جنوبی و شمالی. اما اینگونه قرارداد برای محصولات و تولیدات غیر نفتی کمتر استفاده شده است. در واقع آغاز اولین قدم‌ها برای رسمیت دادن به قرارداد بای بک در اوایل دهه هفتاد بود. یعنی زمانی که امکان بهره‌برداری از نفت خام کشور را نداشتیم.
تجارت متقابل و انواع آن
تجارت متقابل مجموعه‌ای از روش‌های تجاری گوناگون است که طی انعقاد آن قرارداد، کشور صادر کننده یا وارد کننده تعهد می‌کند که کالا یا خدماتی را به ارزش معامله یا بخشی از آن به کشور خود، صادر یا وارد کند. تجارت متقابل به چهار شکل انجام می‌شود:
معامله پایاپای: در آن معامله، مبادله مستقیم کالا و خدمات در ازای کالا و خدمات دیگر از کشور دیگر بدون مبادله پول انجام می‌شود.
خرید متقابل: در آن معامله، طرف صادر کننده (یا فروشنده) یک کالا به کشور دیگر، در مقابل آن، کالای دیگری از همان کشور خریداری می‌کند. در واقع قرارداد خرید متقابل نیز از دو قسمت تشکیل شده است که یک بخش مربوط به خرید عادی کالا و محصولات و پرداخت وجه آن در سطح بین الملل است و بخش دیگر مربوط به تعهد فروشنده به خرید از کالا یا محصولات دیگر از همان کشور خریدار است.
معامله جبرانی: طی انعقاد این معامله، کشور خریدار (یا وارد کننده) تعهد می‌کند که تمام قیمت آن کالا را به شکل کالا و محصولات به کشور فروشنده پرداخت کند (وارد کند).
معامله بای بک: موضوع اصلی این مقاله است را در ادامه متن به طور مفصل با یکدیگر مرور خواهیم کرد.
نگاه قانون به قرارداد باي بک چیست
همان طور که در مقدمه بحث گفته شد، قانونی به این موضوع اختصاص داده نشده است. اما با بررسی ماده ۲ آیین نامه بیع متقابل غیر نفتی، می‌توانیم تعریفی از قرارداد بای بک از دیدگاه قانون پیدا کنیم. از نظر این مقررات، قرارداد بای بک یک معامله دوجانبه است که طی آن، سرمایه گذار متعهد می‌شود که تمامی منابع مالی مورد نظر برای پروژه را تامین کند و تمامی این وجه، تنها از طریق صادرات کالا و خدمات تولید شده و از راه پرداخت سود تعیین شده در متن قرارداد، به سرمایه گذار تحویل داده می‌شود.
تعریف ساده قرارداد بای بک چیست؟
این قرارداد نیز در واقع یک قرارداد خرید و فروش اما به شکلی بسیار پیچیده‌تر است. در واقع بای بک یک قرارداد دوجانبه است که از الحاق دو قرارداد شکل گرفته است. در طی قرارداد اول، کشور سرمایه‌گذار تعهد می‌کند که تمامی امکانات و تجهیزات مورد نظر برای ایجاد و توسعه پروژه را تامین کند. این امکانات تمامی مواد اولیه، دستگاه‌ها و ماشین‌های تولیدی و حتی گاهی سرمایه اولیه را نیز شامل می‌شود و در قرارداد دوم، کشور سرمایه گذار قبول می‌کند از همان محصولات یا مواد استخراج شده که با دانش و تجهیزات خود او تولید شده است، بازخرید کند. برای مثال کشور آمریکا با کشور رومانی تعهدی را امضا کرد که طی آن، آمریکا متعهد شد کارخانه تولید تایر را در رومانی راه اندازی کند و همچنین پذیرفت که از تایر‌های تولید شده به مدت مشخص باز خرید انجام دهد.
قرارداد بای بک ( Buy Back) چیست؟
صادرات کارلا از ایران به کشورهای همسایه
- بازدید: 58