ترخیص کالا از طریق سامانه EPL چگونه است؟

بله حتما. ترخیص کالا از طریق سامانه EPL (پنجره واحد تجارت فرامرزی) فرآیندی کاملاً الکترونیکی و متمرکز است که جایگزین بسیاری از مراحل حضوری و کاغذی گذشته شده است. در ادامه، مراحل انجام این کار به صورت گام به گام تشریح می‌شود:

مرحله اول: پیش‌نیازها و دریافت دسترسی به سامانه

قبل از هر اقدامی، صاحب کالا یا نماینده قانونی او باید برای استفاده از سامانه آماده شود:

• دریافت نام کاربری و رمز عبور: برای اولین استفاده، لازم است با در دست داشتن کارت ملی به بخش فناوری اطلاعات (IT) یکی از گمرکات اجرایی کشور مراجعه کرده و نام کاربری و رمز عبور برای ورود به سامانه EPL را دریافت کنید. این یک مرحله حضوری و ضروری است.

مرحله دوم: ثبت اظهارنامه (دور اظهاری)

این مرحله، هسته اصلی فرآیند ترخیص در سامانه EPL است و به صورت آنلاین انجام می‌شود:

1. ورود به سامانه: با استفاده از نام کاربری و رمز عبور دریافتی، به سامانه EPL به آدرس epl.irica.gov.ir وارد شوید.

2. تکمیل فرم اظهارنامه: اطلاعات دقیق کالا را در فرم‌های مربوطه وارد می‌کنید. این اطلاعات شامل مشخصات صاحب کالا، جزئیات کالا، ارزش، وزن، تعداد، کد تعرفه گمرکی (HS Code) و سایر موارد است. دقت در این مرحله بسیار حیاتی است، زیرا حقوق ورودی بر اساس همین اطلاعات محاسبه می‌شود و هرگونه اشتباه می‌تواند منجر به زیان مالی شود.

3. بارگذاری اسناد: کلیه اسناد مورد نیاز برای ترخیص باید به صورت الکترونیکی اسکن و در سامانه بارگذاری شوند. این اسناد معمولاً شامل موارد زیر است:

   • کارت بازرگانی معتبر

   • بارنامه

   • ترخیصیه

   • قبض انبار

   • فاکتور خرید (Invoice)

   • لیست بسته‌بندی (Packing List)

   • گواهی مبدأ

   • مجوز ثبت سفارش

   • اعلامیه تأمین ارز

   • مجوزهای قانونی لازم (مانند مجوز بهداشت، استاندارد و غیره)

   • وکالت‌نامه رسمی (در صورتی که ترخیص توسط نماینده یا کارگزار انجام شود) 

مرحله سوم: احراز هویت و دریافت کوتاژ

1. دریافت شماره سریال: پس از تکمیل و ثبت نهایی اظهارنامه، سامانه یک شماره سریال و یک شماره عطف به شما اختصاص می‌دهد که باید آن را برای پیگیری‌های بعدی ذخیره کنید.

2. بررسی اولیه و تخصیص کوتاژ: دایره فنی گمرک (بخش احراز هویت) اسناد بارگذاری‌شده را بررسی می‌کند. در صورت تأیید اولیه، یک شماره ثبت منحصربه‌فرد به نام "کوتاژ" به اظهارنامه شما اختصاص می‌یابد و اظهارنامه مهر می‌شود. این شماره، شناسه اصلی پرونده شما در تمام مراحل بعدی خواهد بود.

مرحله چهارم: تعیین مسیر گمرکی و ارزیابی

پس از دریافت کوتاژ، سامانه EPL به صورت هوشمند و بر اساس سیستم مدیریت ریسک، اظهارنامه شما را به یکی از سه مسیر زیر هدایت می‌کند:

• مسیر سبز: کمترین میزان کنترل. معمولاً اسناد به صورت کلی بررسی شده و کالا بدون بازرسی فیزیکی ترخیص می‌شود.

• مسیر زرد: کنترل اسنادی. کارشناسان گمرک اسناد شما را با جزئیات بیشتری بررسی می‌کنند اما بازرسی فیزیکی کالا انجام نمی‌شود.

• مسیر قرمز: کنترل کامل. در این مسیر، علاوه بر بررسی دقیق اسناد، کالا نیز به صورت فیزیکی توسط ارزیابان گمرک بازرسی می‌شود تا با اطلاعات اظهار شده مطابقت داده شود.

مرحله پنجم: کارشناسی، پرداخت و صدور سند ترخیص

1. کنترل و ارزیابی: بسته به مسیر تعیین‌شده، کارشناسان گمرک کالا و اسناد را ارزیابی کرده و تعرفه و ارزش نهایی را تأیید می‌کنند.

2. اخذ مجوزهای نهایی: در صورت نیاز، مجوزهای قانونی لازم از سازمان‌های مربوطه (مانند سازمان غذا و دارو، استاندارد و...) در این مرحله به صورت الکترونیکی استعلام و تأیید می‌شود.

3. پرداخت هزینه‌ها: پس از تأیید نهایی کارشناس، مبلغ حقوق ورودی، مالیات و سایر هزینه‌ها مشخص می‌شود. شما باید این مبلغ را به صورت آنلاین از طریق درگاه پرداخت سامانه یا با فیش بانکی پرداخت کنید.

4. صدور سند ترخیص: پس از تأیید پرداخت، سند ترخیص (پروانه سبز گمرکی) به صورت الکترونیکی صادر می‌شود.

مرحله ششم: بارگیری و خروج کالا

1. مراجعه به انبار: با در دست داشتن سند ترخیص، به انبار گمرک مراجعه کرده و پس از تسویه هزینه انبارداری، مجوز بارگیری را دریافت می‌کنید.

2. بازرسی درب خروج: در نهایت، هنگام خروج کالا از گمرک، بازرسی نهایی انجام شده و پس از تأیید مجدد، اجازه خروج قطعی صادر می‌شود و فرآیند ترخیص به پایان می‌رسد.