تعرفه گمرکی ترخیص کالا: بررسی تعرفه‌ها، انتخاب ترخیص‌کار رسمی

ترخیص کالا در ایران فرآیندی پیچیده است که یکی از مؤلفه‌های کلیدی آن، «تعرفه گمرکی ترخیص کالا» می‌باشد. این تعرفه‌ها، همراه با سایر هزینه‌ها، تعیین می‌کنند که واردکننده یا صادرکننده چقدر باید برای عبور کالا از گمرک پرداخت کند. در این مقاله، نخست به نقش تعرفه گمرکی ترخیص کالا می‌پردازیم، سپس تعرفه‌ها و عوامل مؤثر را شرح می‌دهیم، و در نهایت نحوه انتخاب ترخیص‌کار رسمی برای کاهش هزینه‌ها و رعایت مقررات را بررسی می‌کنیم.

تعرفه گمرکی ترخیص کالا چیست و چرا اهمیت دارد؟

«تعرفه گمرکی ترخیص کالا» به نرخ یا درصدی اطلاق می‌شود که برای ورود (یا خروج) کالا طبق قانون گمرک و مقررات صادرات و واردات ایران تعیین شده است. این تعرفه بخشی از هزینه ترخیص کالا را تشکیل می‌دهد. یکی از منابع می‌گوید: «… هزینه ترخیص کالا از گمرک عدد ثابتی نیست … هزینه ترخیص کالا شامل انبارداری، حمل و نقل، آزمایشگاه و تست‌های مرتبط، تخلیه و بارگیری، و ارزیابی کالا می‌شوند.» 
از آنجا که تعرفه گمرکی ترخیص کالا اثر مستقیم بر هزینه نهایی واردات دارد، شناخت دقیق آن برای هر واردکننده ضروری است.

اجزای تعرفه گمرکی ترخیص کالا

برای واردکنندگان، مهم است بدانند که تعرفه گمرکی ترخیص کالا تنها یک عدد نیست؛ بلکه ترکیبی از چند بخش است:

حقوق ورودی و سود بازرگانی

بخش عمده تعرفه گمرکی ترخیص کالا را حقوق ورودی تشکیل می‌دهد که بر اساس ارزش گمرکی کالا (مثلاً CIF) محاسبه می‌شود. برای مثال: «این هزینه فقط مختص گمرک ایران نیست … 4 درصد ارزش گمرکی به علاوه سود بازرگانی، حقوق ورودی برای ترخیص کالا را به وجود می‌آورد.»
بنابراین، در محاسبه تعرفه گمرکی ترخیص کالا الزاماً باید نرخ حقوق ورودی + درصد سود بازرگانی را در نظر گرفت.

مالیات و عوارض جانبی

علاوه بر تعرفه اصلی، مالیات بر ارزش افزوده (۹٪ در بسیاری موارد در ایران) و عوارضی مانند عوارض هلال احمر، بیمه، انبارداری، تخلیه و بارگیری نیز جزئی از تعرفه گمرکی ترخیص کالا محسوب می‌شوند. برای مثال: «به طورکلی هزینه ترخیص کالا از گمرک … مالیات بر ارزش افزوده (9 درصد) … را به این رقم اضافه کنید.»  پس وقتی صحبت از تعرفه گمرکی ترخیص کالا می‌شود، باید کل این بسته هزینه‌ای را در نظر گرفت.

تعرفه ثانویه یا درصدی/مختلط

تعرفه گمرکی ترخیص کالا ممکن است بر اساس درصدی از ارزش کالا تعیین شود، یا ترکیبی از درصد + مبلغ ثابت (مختلط). مثلاً منبعی می‌نویسد: «میزان تعرفه ترخیص کالا از گمرک … ممکن است متفاوت باشد … تعرفه به صورت درصدی و یا مختلط می‌باشد.»  این بدان معناست که تعرفه گمرکی ترخیص کالا برای هر نوع کالا می‌تواند متفاوت باشد و واردکننده باید آگاه باشد.

هزینه خدمات ترخیص کالا، شرکت ترخیص کالا یا ترخیص کار مستقل؟

مراحل تأثیر تعرفه گمرکی ترخیص کالا در فرآیند ترخیص

برای اینکه واردکننده بداند تعرفه گمرکی ترخیص کالا چگونه کار می‌کند، نگاهی به مراحل می‌اندازیم:

1. تعیین ارزش گمرکی کالا: CIF کالا + بیمه + حمل داخلی. این ارزش پایه محاسبه تعرفه گمرکی ترخیص کالا است. 

2. تشخیص کد تعرفه کالا: هر کالا باید با کد تعرفه HS مشخص شود. انتخاب درست کد تعرفه برای محاسبه تعرفه گمرکی ترخیص کالا مهم است. 

3. محاسبه حقوق ورودی و سود بازرگانی: با توجه به کد تعرفه و تعرفه گمرکی مربوطه، حقوق ورودی و سود بازرگانی محاسبه می‌شود.

4. افزودن مالیات/عوارض اضافی: به تعرفه گمرکی ترخیص کالا مواردی مانند مالیات بر ارزش افزوده، بیمه، انبارداری اضافه می‌شود.

5. پرداخت و ترخیص کالا: پس از محاسبه تعرفه گمرکی ترخیص کالا و سایر هزینه‌ها، واردکننده باید پرداخت را انجام دهد تا کالا از اماکن گمرکی ترخیص شود.

در کل، تعرفه گمرکی ترخیص کالا یکی از ستون‌های اصلی هزینه‌های وارداتی است و اگر در هر مرحله اشتباه شود، هزینه نهایی افزایش می‌یابد یا زمان ترخیص طولانی‌تر می‌شود.

خدمات مشاوره ترخیص گمرکی: چگونه هزینه را کاهش دهیم؟

چگونه انتخاب ترخیص‌کار رسمی به کاهش هزینه‌ها و بهبود فرآیند تعرفه گمرکی ترخیص کالا کمک می‌کند؟

انتخاب یک ترخیص‌کار رسمی معتبر می‌تواند رابطه مستقیمی با کاهش هزینه و بهینه‌سازی تعرفه گمرکی ترخیص کالا داشته باشد. در ادامه دلایل آن آورده شده‌اند:

انتخاب درست کد تعرفه

ترخیص‌کار رسمی به دلیل تجربه و آشنایی با تعرفه‌ها، قادر است کد تعرفه کالا را دقیق‌تر انتخاب کند. این به معنی این است که تعرفه گمرکی ترخیص کالا به اشتباه بالا تعیین نشود.
اگر کد تعرفه اشتباه انتخاب شود، تعرفه گمرکی ترخیص کالا می‌تواند افزایش یافته یا کالا در مسیر قرمز قرار گیرد و هزینه‌های اضافی بپردازید.

تسریع در اخذ مجوزها و تکمیل اسناد

اگر کالا نیاز به مجوز خاص (مانند بهداشت، استاندارد، انرژي، مخابرات) داشته باشد، ترخیص‌کار رسمی از ابتدا می‌تواند این مجوزها را بررسی کرده و هزینه‌های ناشی از نگهداری طولانی در انبار و افزایش تعرفه گمرکی ترخیص کالا را کاهش دهد.

آگاهی از مسیرهای گمرکی مناسب
ترخیص‌کار مجرب می‌داند که کالا در کدام مسیر: سبز، زرد یا قرمز، قرار می‌گیرد و می‌تواند از مسیر مناسب استفاده کند. کاهش زمان در مسیر ترخیص، هزینه انبارداری و تعرفه گمرکی ترخیص کالا را پایین‌تر می‌آورد.

امکان پیش‌بینی هزینه‌ها و تعرفه‌ها

ترخیص‌کار رسمی قادر است مشاوره دهد که تعرفه گمرکی ترخیص کالا برای کالای شما حدوداً چقدر خواهد بود، تا بتوانید قبل از ورود کالا برنامه‌ریزی مالی داشته باشید.

در نتیجه، انتخاب ترخیص‌کار رسمی و مجاز، یک سرمایه‌گذاری خرد است که می‌تواند از هزینه بالا یا تأخیرهای بزرگ جلوگیری کند.

نکات کاربردی برای واردکنندگان در مواجهه با تعرفه گمرکی ترخیص کالا

برای اینکه از لحاظ مالی و زمانی بهترین نتیجه را بگیرید، این نکات را مدنظر داشته باشید:

• قبل از ثبت سفارش، با ترخیص‌کار رسمی مشورت کنید تا تعرفه گمرکی ترخیص کالا را پیش‌بینی کنید.

• ارزش گمرکی کالا را با دقت تعیین کنید؛ اعلام ارزش کمتر ممکن است منجر به جریمه شود.

• نوع کالا را دقیق تشخیص دهید و کد تعرفه صحیح انتخاب شود تا تعرفه گمرکی ترخیص کالا ناخواسته زیاد نشود.

• مدارک واردات کالا را کامل آماده کنید تا از توقف کالا و افزایش تعرفه گمرکی ترخیص کالا در انبار جلوگیری شود.

• زمان‌بندی ورود کالا را مدنظر قرار دهید؛ ورود در زمان‌های خلوت‌تر ممکن است تعرفه گمرکی ترخیص کالا و هزینه جانبی را کاهش دهد.

• بودجه‌ای برای هزینه‌های جانبی تعرفه گمرکی ترخیص کالا در نظر بگیرید (انبارداری، بارگیری، بیمه، آزمایش).

• با ترخیص‌کار رسمی قرارداد شفاف داشته باشید که خدمات، هزینه‌ها، فرآیند ترخیص و ترخیص‌کار رسمی مشخص شوند.

چگونه یک شرکت ترخیص کالا معتبر پیدا کنیم؟ تجربه ترخیص‌کار مجرب

در دنیای تجارت بین‌المللی، یکی از راهبردهای مؤثر برای کنترل هزینه‌ها، تعیین دقیق و آگاهانه تعرفه‌های گمرکی و تسریع مراحل ترخیص کالا است. تعرفه گمرکی نه‌فقط یک «عدد» مالیاتی، بلکه ابزار سیاستگذاری اقتصادی کشورها است که می‌تواند بر هزینه، زمان و ریسک واردات تأثیر بسزایی داشته باشد.

بخش اول: تعرفه گمرکی چیست؟

• تعرفه گمرکی یا همان نرخ مالیاتی که برای واردات کالا به کشور وضع می‌شود، معمولاً به عنوان درصدی از ارزش کالا یا به‌صورت مبلغ ثابت تعیین می‌شود.

• در ایران، طبقه‌بندی کالاها با استفاده از کد تعرفه یا «کد HS» تعریف می‌شود که تشخیص صحیح آن بسیار اهمیت دارد. 

• تعرفه‌ها با اهداف مختلف شامل درآمدزایی دولت، حمایت از تولید داخل، کنترل واردات کالاهای لوکس یا تنظیم بازار، تعیین می‌شوند.

بخش دوم: مراحل ترخیص کالا و ارتباط آن با تعرفه

• ترخیص کالا به معنای آزادسازی کالا از محل گمرک و ورود آن به بازار فرش داخل است، اما پیش از آن باید اظهارنامه گمرکی تکمیل شود، ارزش کالا تعیین شود، تعرفه و حقوق ورودی محاسبه شود، و سپس مراحل نهایی ترخیص انجام گیرد.

• یکی از گام‌های مهم: انتخاب درست مسیر گمرکی (سبز، زرد، قرمز) که به بررسی مدارک، تطبیق کالا با اسناد، کنترل فیزیکی و … مربوط می‌شود. هرچه مدارک کامل‌تر باشد احتمال مسیر سبز بیشتر است و این تاثیر زیادی بر هزینه و زمان دارد. 

• تعرفه گمرکی به‌عنوان یکی از عوامل اصلی تعیین حقوق ورودی و سود بازرگانی، مستقیماً بر هزینه ترخیص تأثیر دارد؛ بنابراین آگاهی از تعرفه‌ها پیش از واردات بسیار مهم است.

بخش سوم: نکات کلیدی برای واردکنندگان

در اینجا چند نکته حیاتی که باید مدنظر قرار داد، آمده است:

1. شناخت دقیق کد HS کالا
   انتخاب غلط کد تعرفه می‌تواند منجر به پرداخت تعرفه بالاتر، تأخیر در ترخیص یا حتی جریمه شود. 

2. برآورد دقیق ارزش CIF کالا
   ارزش CIF (قیمت کالا + هزینه حمل + بیمه) پایه محاسبه بسیاری از حقوق و تعرفه‌ها است. اشتباه در محاسبه ارزش باعث افزایش هزینه‌ها می‌شود.

3. مشاوره با ترخیص‌کار حرفه‌ای
   به‌کارگیری کارگزار یا شرکت ترخیص با تجربه، به‌ویژه برای کالاهای خاص یا با ارزش بالا، می‌تواند از وقوع خطاهای گمرکی جلوگیری کند.

4. به‌روزرسانی مستمر از تغییرات قوانین و بخشنامه‌ها
   تعرفه‌ها و مقررات گمرکی ممکن است در فواصل زمانی تغییر کنند؛ عدم آگاهی می‌تواند منجر به مسائل جدی شود.

5. برنامه‌ریزی برای زمان ترخیص و هزینه‌های جانبی
   هر تأخیر در ترخیص یعنی هزینه بیشتر انبارداری، ممکن است بازرسی‌های اضافی و جریمه‌ها. برنامه‌ریزی دقیق می‌تواند هزینه‌ها را کاهش دهد.

بخش چهارم: اشتباهات رایج و چالش‌ها

• استفاده از کد تعرفه نادرست یا تقریباً مشابه. 

• اظهار کمتر از ارزش واقعی کالا (under‑invoicing) که می‌تواند منجر به جریمه شود.

• عدم تطابق اسناد ثبت سفارش، اظهارنامه و کالا به‌ویژه برای کالاهای دارای مجوز خاص.

• نادیده گرفتن هزینه‌های جانبی مانند هزینه ترخیص‌کار، هزینه انبارداری کالا، بازرسی‌ها.

جمع‌بندی
در این مقاله، مفاهیم و روش‌های محاسبه «تعرفه گمرکی ترخیص کالا» را با تمرکز بر تعرفه‌ها، مراحل تأثیرگذار و انتخاب ترخیص‌کار رسمی بررسی کردیم. تعرفه گمرکی ترخیص کالا بخش عمده هزینه واردات است و کنترل آن به وسیله انتخاب درست ترخیص‌کار رسمی، پیش‌بینی دقیق هزینه‌ها و آماده‌سازی مدارک مناسب می‌تواند نقش چشم‌گیری در کاهش ریسک و هزینه داشته باشد.

اگر واردکننده یا صادرکننده هستید و می‌خواهید کالا را ترخیص کنید، پیشنهاد می‌شود ابتدا با یک ترخیص‌کار رسمی مشورت نمایید تا هزینه تعرفه گمرکی ترخیص کالا را از پیش بدانید و فرآیند را با حداکثر کارایی پیش ببرید.

کشورهای عضو Gulf Cooperation Council (GCC) — شامل United Arab Emirates (امارات متحده عربی)، Kingdom of Saudi Arabia، State of Qatar، Sultanate of Oman، State of Kuwait و Bahrain — سعی کرده‌اند با ایجاد یک تعرفه گمرکی متحد و سیاست‌های مشترک، محیطی رقابتی برای تجارت خارجی رقم بزنند. تعرفه گمرکی در این کشورها یکی از عوامل کلیدی در هزینه واردات و فرآیند ترخیص کالا محسوب می‌شود.

وضعیت کلی تعرفه گمرکی ترخیص کالا در منطقه GCC

• در امارات متحده عربی تعرفه عمومی واردات، معادل ۵٪ از ارزش CIF (Cost + Insurance + Freight) کالاهای وارداتی از خارج کشور است.

• وزارت اقتصاد امارات اعلام کرده که تعرفه‌ها در این کشور معمولاً بین ۰٪ تا ۵٪ است. 

• در قطر نیز برای اکثر کالاها تعرفه حدود ۵٪ اعمال می‌شود، ولی برای برخی کالاهای خاص (مثل آهن و فولاد، سیمان) تعرفه به شکل قابل توجهی بالاتر است.

• براساس قانون مشترک گمرکی GCC، کشورهای عضو موظف‌اند کالاهای وارداتی را بر اساس تعرفه «ad valorem» (نسبتی از ارزش) یا «specific» (مبلغ ثابت به ازای واحد) محاسبه کنند.

• بخش قابل توجهی از تعرفه‌های کشورهای GCC معادل ۵٪ یا کمتر تعیین شده‌اند؛ برای مثال، گفته شده «اکثر واردات از خارج با تعرفه ۵٪ روبرو هستند» در چارچوب اتحاد گمرکی GCC.

عوامل مؤثر بر هزینه واردات و تعرفه گمرکی ترخیص کالا

۱. منشأ کالا و توافق‌نامه‌های تجاری

کالاهایی که منشأ GCC دارند (یعنی تولید یا فرآوری شده در یکی از کشورهای عضو) غالباً از تعرفه صفر یا کاهش یافته برخوردارند. این موضوع در قوانین و بخشنامه‌های GCC لحاظ شده است. 

۲. نوع کالا و دسته‌بندی تعرفه‌ای (HS Code)

تعرفه گمرکی بر اساس کد HS کالا تعیین می‌شود و هرگونه اشتباه در تعیین کد می‌تواند منجر به پرداخت تعرفه بیشتر یا تأخیر در ترخیص گردد. هم‌چنین برخی کالاها دارای تعرفه محافظتی (مثلاً برای حمایت از تولید داخل) هستند که تعرفه آن‌ها بالاتر است. 

۳. ارزش CIF کالا

همان‌طور که گفته شد، تعرفه معمولاً بر پایه ارزش CIF کالا محاسبه می‌شود. حمل‌ونقل، بیمه و هزینه‌های جانبی تأثیر مستقیم بر تعرفه دارند.

۴. مقررات و الزامات ترخیص گمرکی

ترخیص کالا شامل مراحل اظهار، بازرسی، ارزیابی گمرکی، پرداخت حقوق و عوارض و سپس آزادسازی کالاست. هر تأخیر در این مراحل می‌تواند هزینه‌های جانبی مانند هزینه انبارداری، جریمه دیرکرد و هزینه خدمات اضافی را افزایش دهد. قوانین مشترک گمرکی GCC نیز این فرآیند را تنظیم کرده‌اند.

نکات کلیدی برای واردکنندگان

• آگاهی از تعرفه پایه ۵٪: در منطقه GCC تعرفه عمومی ۵٪ برای بسیاری از کالاهاست، بنابراین واردکننده می‌تواند از این نرخ به‌عنوان مبنا استفاده کند.

• بررسی تعرفه ویژه کالا: برخی کالاها دارای تعرفه‌های بالاتر هستند؛ برای مثال در قطر، آهن و فولاد ممکن است تعرفه ۲۰٪ یا بالاتر داشته باشند.

• تعیین دقیق منشأ کالا: اگر کالا تولید‌شده یا فرآوری‌شده در کشورهای عضو GCC باشد، ممکن است از تخفیف یا معافیت تعرفه برخوردار گردد.

• اعمال ارزش CIF واقعی: واردکنندگان باید هزینه‌های حمل، بیمه و سایر هزینه‌ها را دقیق محاسبه کنند تا هزینه تعیینی تعرفه را کاهش دهند.

• مراجعه به مقررات به‌روز: به‌روزرسانی‌های تعرفه و بخشنامه‌ها در منطقه GCC منتشر می‌شوند و ممکن است تعرفه‌ها یا مقررات ترخیص تغییر یابند. برای مثال، امارات آستانه‌ای برای ارزش کالای معاف از تعرفه را به AED300 کاهش داده است. 

در ادامه، جدولِ مقایسه‌ای از نرخ‌های تعرفهٔ گمرکی نمونه برای چند کشور مهم عضو منطقهٔ Gulf Cooperation Council (GCC) همراه با توضیحات مهم ارائه شده است:

جدول تعرفه‌های نمونه

نکات کلیدی

• نرخ حدود «۵٪» به‌عنوان سطح عمومی برای واردات کالاهای غیر‌عضو منطقهٔ GCC در بسیاری از کشورها دیده می‌شود، به‌ویژه امارات و عربستان.

• کالاهای خاص، مثل الکل، دخانیات یا برخی کالاهای محافظتی، تعرفه‌های بسیار بالاتری دارند؛ بنابراین واردکننده باید حتماً قبل از واردات از تعرفهٔ دقیق کالا اطلاع داشته باشد.

• کشور‌های عضو GCC به‌تدریج به سمت جدول تعرفهٔ یکپارچه‌تر تحت عنوان GCC Customs Union (یا «GCC Integrated Customs Tariff») حرکت می‌کنند.

• تعرفه‌ها معمولاً بر پایه ارزش CIF کالا (Cost + Insurance + Freight) محاسبه می‌شوند.

• واردات از کشورهای عضو خود GCC یا کالاهایی که تولید‌شده/فرآوری‌شده در GCC هستند ممکن است معاف یا مشمول تعرفهٔ کم‌تر شوند.

در ادامه یک جدول نمونه با کدهای HS و تعرفه همراه با توضیحاتی دربارهٔ دسته‌های مختلف کالاها برای منطقه Gulf Cooperation Council (GCC) و کشورهای عضو آن آماده شده است. نکته مهم این است که این ارقام تقریبی هستند و برای هر کشور ممکن است تفاوت داشته باشند؛ بنابراین برای تصمیم‌گیری واردات باید به منابع رسمی آن کشور مراجعه شود.

✅ نکات مقدماتی

• منطقه GCC اخیراً به سیستم تعرفهٔ ۱۲ رقمی برای کدهای HS مهاجرت کرده است.

• تعرفهٔ پایهٔ غالباً حدود «۵٪ ارزش CIF» برای بسیاری از کالاهای عادی است.

• برخی کالاها تعرفه‌های بالاتر یا صفر دارند (کالاهای تولید داخل، مواد حساس، یا کالاهای خاص).

• این جدول نمونه است برای درک کلی؛ برای هر کشور و کالا باید کد دقیق و نرخ دقیق گرفته شود.

📋 جدول نمونه برای چند دسته کالا

🔍 توضیحات بیشتر و نکات کاربردی

• کد HS شش‌رقمی پایه است؛ اما در منطقه GCC با سیستم جدید ۱۲ رقمی باید استفاده شود تا دقیق‌تر طبقه‌بندی شود.

• هنگام واردات، ابتدا باید منشأ کالا بررسی شود: اگر کالا تولید‌شده یا فرآوری‌شده در یکی از کشورهای عضو GCC باشد ممکن است تعرفهٔ کمتری داشته باشد.

• ارزش CIF (قیمت کالا + حمل + بیمه) پایه محاسبه تعرفه است؛ کاهش هزینه‌های حمل یا بیمه ممکن است هزینهٔ نهایی ترخیص را کاهش دهد.

• در جدول بالا، «≈۵٪» به عنوان تعرفهٔ رایج آمده اما ممکن است کشور مقصد برای کالایی مشخص تعرفهٔ دیگری اعلام کند.

• استفاده از ترخیص‌کار محلی با آگاهی از کد HS دقیق، مقررات تولید داخل و معافیت‌ها می‌تواند از هزینه‌های غیرضروری جلوگیری کند.

منطقه CIS که کشورهایی از اتحاد جماهیر شوروی سابق را دربر می‌گیرد، دارای مجموعه‌ای از توافقات تجاری، تعرفه‌های گمرکی و اصلاحات مرتبط با ترخیص کالا است. در این کشورها، ساختار تعرفه‌ها ممکن است با آنچه در ایران یا خلیج فارس دیده‌ایم متفاوت باشد—چه از نظر سطح، چه از نظر نوع معافیت‌ها و توافقات منطقه‌ای.

ساختار تعرفه گمرکی و ترخیص کالا در منطقه CIS

توافقات منطقه‌ای

• یکی از مهم‌ترین ابزارها در منطقه CIS، Agreement on the Establishment of a Free Trade Area within the CIS است که در سال 1994 امضا شد و هدف آن ایجاد منطقه آزاد تجاری میان کشورهای عضو بود. 

• طبق این توافق، کشورهای عضو متعهد شدند که “تعرفه‌های گمرکی، یا مالیات‌ها یا مقرراتی که اثر معادل آن‌هاست” را میان یکدیگر حذف یا بسیار کاهش دهند. 

• برای مثال، در کشورهایی چون Uzbekistan گزارش شده است که “واردات از کشورهای CIS مشمول تعرفه نمی‌شوند” یا تعرفه آن‌ها بسیار کم است. 

وضعیت فعلی تعرفه‌ها

• اگرچه توافق منطقه‌ای وجود دارد، اما کشورها هنوز تعرفه‌هایی برای واردات از خارج منطقه نگه داشته‌اند و ممکن است برای کالاهای خاص یا مسیرهای خاص تفاوت‌هایی وجود داشته باشد.

• برای مثال، در کشورهایی مثل Moldova که در منطقه CIS هستند، میانگین تعرفه وارداتی برای کلیه کالاها حدود ۴٫۲٪ گزارش شده است؛ برای کالاهای تولیدشده، حدود ۳٫۲٪ و برای مواد غذایی یا کشاورزی حدود ۱۱٫۲٪.

نکات مهم در تعرفه گمرکی و ترخیص کالا در کشورهای CIS

1. تشخیص منشأ کالا (Origin Rule)
   برای استفاده از معافیت‌ها یا کاهش تعرفه، باید کالا منشأ آن کشور عضو CIS باشد. مثلاً یکی از توافقات میان اعضای CIS، «قواعد تعیین منشأ کالا» است.

2. کد تعرفه کالا (HS Code) دقیق و اسناد کامل
   همانند سایر مناطق، برای تعرفه گمرکی درست و ترخیص سریع، کد تعرفه کالا (HS) باید به‌درستی تعیین شود و مدارک کامل ارائه گردد.

3. استفاده از مزایای تجارت داخلی منطقه
   اگر کالا از یک کشور عضو CIS وارد شود، غالباً از تعرفه کاهش‌ یافته یا حتی صفر بهره‌مند است؛ این باعث صرفه‌جویی هزینه‌ای می‌شود.

4. ملاحظه تعرفه‌های غیرمعمول
   در برخی موارد، کالاهای وارداتی از خارج منطقه یا کالاهایی که حمایت از تولید داخل آن کشورها را دارند، ممکن است تعرفه بالا داشته باشند یا مقررات ویژه‌ای داشته باشند.

5. تغییرات مقرراتی و پیچیدگی‌های محلی
   بخش زیادی از قوانین CIS مشابه نیستند و ممکن است کشور به کشور متفاوت باشند. لذا مشورت با کارگزاران محلی یا نمایندگی تجاری توصیه می‌شود.

فرصت‌ها و چالش‌ها برای واردکنندگان ایرانی

فرصت‌ها

• اگر ایران بتواند با یکی از کشورهای عضو CIS کالا تبادل کند که منشأ آن کشور باشد، امکان بهره‌مندی از تعرفه پایین‌تر وجود دارد.

• مزیت استفاده از بازارهای CIS به‌دلیل دسترسی نسبتاً سریع و هزینه‌های نسبتاً پایین‌تر تعرفه می‌تواند وجود داشته باشد.

چالش‌ها

• اگر کالا از کشوری خارج از منطقه CIS وارد شود، تعرفه ممکن است مشابه سایر کشورهای جهان باشد و شرایط معافیت منطقه‌ای اعمال نشود.

• اسناد و فرآیند تعیین منشأ کالا ممکن است زمان‌بر و پیچیده باشد.

• برخی کشورها ممکن است تعرفه، جریمه یا هزینه‌های جانبی بیشتری برای کالاهایی که تولید داخل دارند یا حمایت‌شده‌اند، تعیین کنند.

طراحی و سئوسازی: گروه نرم افزاری السا